Naprawienie szkody w postępowaniu karnym

Na czym polega naprawienie szkody w postępowaniu karnym?

Często kierowanymi pytaniami do naszej Kancelarii Adwokackiej są zapytania dotyczące tego, czy możliwe jest naprawienie szkody w postępowaniu karnym. Szkody związanej z popełnionym przestępstwem. Nie trzeba nikogo przekonywać, że zarówno dla osób oskarżonych jak i pokrzywdzonych jest to kwestia bardzo istotna.

Sąd na podstawie art. 46 k.k może w razie skazania orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Wydanie orzeczenia uwzględniającego obowiązek naprawienia szkody ma swoje również bardzo istotne, dalsze konsekwencje. Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności gdy popełnił inne przestępstwo niż określone w art. 46 § 1 k.k., albo jeżeli uchyla się od uiszczenia grzywny, od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, środków kompensacyjnych lub przepadku.

Nasze doświadczenie zawodowe pokazuje, że sądy karne dosyć często nakładały obowiązek naprawienia szkody. Szczególnie w sytuacji, gdy osoba pokrzywdzona wcześniej dochodziła swoich racji, ale przed sądem cywilnym np. posiada prawomocny nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym lub upominawczym, wyrok zaoczny.

Czy w takich sytuacjach podejrzany, a następnie oskarżony mają możliwości podjęcia skutecznej obrony przed tego typu działaniami?

Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Oskarżony, ma prawo bronić się przed podwójnym zasądzeniem od niego obowiązku naprawienia szkody. Obowiązujące przepisy prawa uniemożliwiają podwójne i jednoczesne zasądzanie od oskarżonych na drodze postępowania cywilnego jak i karnego obowiązku naprawienia szkody. Pokrzywdzony musi się zdecydować, czy chce dochodzić od sprawcy przestępstwa odszkodowania na drodze cywilnej, czy drodze karnej. Nie można stosować łącznie tych dwóch postępowań karnego i cywilnego. O tych niuansach prawnych należy zawsze pamiętać, ponieważ mają one bardzo istotne znaczenie dla sytuacji procesowej każdego człowieka.